sobota, 16 lipca 2011

Mit Grunwaldu



Grunwaldzka victoria jest postrzegana przez nas w krzywym zwierciadle propagandy z końca XIX w. mającej na celu "pokrzepienie serc". Znaczna większość Polaków jest przekonana, że pod Grunwaldem walczyliśmy o życie desperacko powstrzymując teutoński Drang Nach Osten. Było całkiem inaczej - Grunwald był bitwą założycielską nowego imperium, wielonarodowej Rzeczypospolitej. To tam rodziła się nasza potęga.

Przede wszystkim to my wepchnęliśmy Zakon Krzyżacki do wojny najpierw rozkręcając drobny feudalny spór o Ziemię Dobrzyńską a później za pomocą swojej niezwykle zręcznej dyplomacji prowokując porywczego wielkiego mistrza von Jungingena, by wypowiedział nam wojnę. Do wojny byliśmy doskonale przygotowani. Szybka mobilizacja i świetnie przygotowana koncentracja polsko-litewskiej armii, doskonała logistyka (most pontonowy pod Czerwińskiem) jednoznacznie świadczą, że machina wojenna Rzeczypospolitej była wówczas perfekcyjnie naoliwiona.

Krzyżaków pokonaliśmy za pomocą tatarsko-litewskich sztuczek. Na początek sprowokowaliśmy ich do wydania nam bitwy na naszych zasadach paląc i wycinając w pień przygraniczne pruskie miasto, które poddało nam się bez walki. Nasze wojska pod Grunwaldem stały w cieniu w lasach, nie tylko z powodu upału i oślepiającego Krzyżaków porannego Słońca. Jagiełło w ten sposób ukrywał liczebność armii i wciągał porywczego Jungingena w pułapkę. Litwini nie byli dziczą w skórach i z drewnianymi maczugami, jak ich przedstawiali Sienkiewicz i płk Ford. To byli dobrze uzbrojeni i średnio opancerzeni  ruscy woje. Ich atak na ciężkozbrojne kolumny przeszedł płynnie w pozorowany odwrót w tatarskim stylu, który spowodował rozciągnięcie się jednego z krzyżackich skrzydeł i jego rozluźnienie. Opis u Długosza jest pięknie napisaną fabularyzowaną bajeczką, o raz po raz przechylającej się szali zmagań w bitwie. Jednakże i tam znajduje się ważna wskazówka na temat prawdziwego przebiegu wydarzeń: von Jungingen desperacko rzuca swoje najlepsze chorągwie, by przedrzeć się przez polskie hufce. Robi to trzykrotnie, samemu stając na czele ataku. Długosz to opisuje jako próbę decydującego, ofensywnego przełamania. To raczej była desperacka próba przerwania pierścienia okrążenia - tak jak pod Stalingradem.

Krzyżacy rzucili się wcześniej w pościg za Litwinami, zostali otoczeni i wybici. To była rzeź. Z 250 braci zakonnych zginęło 203 - ta statystka jest kolejną zagadką Grunwaldu. Wg. ówczesnych zwyczajów rycerstwo preferowało brać ludzi równego stanu do niewoli, by ściągać za nich okup. Tutaj jednak zachodnioeuropejskie rycerstwo natrafiło na tatarsko-litewską watahę nie dającą pardonu i stosującą się do żadnych wydumanych rycerskich kodeksów. Możliwe również, że część jeńców wycięto w pień po bitwie metodycznie eksterminując w ten sposób elitę Zakonu.

Później następują rzeczy jeszcze dziwniejsze - kilkudniowe świętowanie zwycięstwa dające Krzyżakom czas na obsadzenie Malborka, dziwnie nieudolny marsz na krzyżacką stolicę oraz szybki i łaskawy dla Zakonu pokój. Paweł Jasienica sugerował, że to był element scenariusza przebiegłego Jagiełły, który chciał zachować upadające państwo krzyżackie jako straszak utrzymujący w jedności Polskę i Litwę. Plan mu się udał doskonale - przez następne lata ziemie zakonu były regularnie pustoszone przez służących Rzeczypospolitej husyckich najemników. W końcu w wojnie trzynastoletniej wielki mistrz został eksmitowany z Malborka przez wojska zaciężne, którym nie miał z czego płacić.

W latach 1409-1411 państwo polsko-litewskie spisało się doskonale działając według scenariusza: napaść na sąsiada, obrabować go i przekonać wszystkich, że robiliśmy to w obronie własnej. W owych dniach chwały staliśmy się Imperium.

12 komentarzy:

  1. W 100% zgoda. Grunwald utwierdził to, co zrobił już Kazimierz, wprowadzając Polskę na szczytową orbitę europejskiej polityki i czyniąc z niej ośrodek kulturalno-polityczny Europy Wschodniej. utraciliśmy tę pozycję na rzecz Rosji dopiero na początku XVIII wieku.

    OdpowiedzUsuń
  2. bezpośrednią przyczyną wojny było powstanie na żmudzi przeciw krzyżakom, a nie "drobny feudalny spór". no i oczywiście źródło. brak źródla - pierdolety.

    OdpowiedzUsuń
  3. o k@#$a to my byliśmy pierwsi od u.s.a w tych zagrywkach... kogoś napaść i przekonać wszystkich że to oni zaczeli. xD

    OdpowiedzUsuń
  4. Nie znam się na historii, ale tekst napisany w dobrym stylu ;)

    OdpowiedzUsuń
  5. Do tego powyżej.
    Brawo - oby tak dalej oceniaj prawdziwość tekstów na temat historii, po tym czy styl jest dobry czy nie. Styl jest co najwyżej przeciętny.
    Ale to i tak bez znaczenia, jak ktoś powyżej napisał - "brak źródła = pierdolety"

    OdpowiedzUsuń
  6. Ciekawa wizja, szkoda że nie oparta na żadnych źródłach.

    OdpowiedzUsuń
  7. możesz spokojnie pisać powieści political fiction z tego okresu. historycznie to się mijasz z prawdą o co najmniej kilometr.

    OdpowiedzUsuń
  8. "brak źródła = pierdolety"
    Powiedz to Długoszowi :)
    Zawodowi historycy mówią, że wszystko co wiedzą o Bitwie to tylko to, że się odbyła, a reszta (poza datą)to już domysły.
    "bezpośrednią przyczyną wojny było powstanie na żmudzi przeciw krzyżakom, a nie drobny feudalny spór"
    Dobrowolnie przekazana Zakonowi przez Witolda Żmudź powstaje...A z czyjej inspiracji nie wiemy, zgoda dziwny brak źródeł.Kolejny przypadek?

    OdpowiedzUsuń
  9. Artykuł ten jest według mnie tylko hipotezą, jedną z możliwości przebiegu wojny. Dlatego nie należy się wkurzać na brak źródła. To tylko jedna z teorii która potrafi częściowo wszystko to wytłumaczyć.

    OdpowiedzUsuń
  10. i jeszcze jedno - bitwa pod grunwaldem była bitwą wyłącznie jazdy konnej w której piechota czy to polska czy to litewska lub inna w ogóle nie uczestniczyła -kolejne kłamstewko mistera Forda.

    OdpowiedzUsuń
  11. wyciecie braci - zadna tajemnica - ich nie traktowano jak sasiadow tylko jak gosci ktorych wezwano na pomoc. Krzyzacy zamiast pomocnikiem stali sie niechcianym lokatorem. Nie bylo sensu dawac im pardonu bo skad by mieli na wykup - wycisneli by najwyzej z tego co i tak nasze. Prusowie i inni mieszkancy terytorium zakonu byli w duzej czesci spolonizowani lub chcieli stac sie czescia krolestwa - krzyzacy byli tylko rakiem na zdrowym.. itd. Jak to sie mowi trzymali sie na bagnetach. Mozna domniemywac ze rycerzom w barwach rodowych - z zachodu (jesli trafili na polakow) pardon dawano ale w przypadku krzyzaka to nie mialo sensu - oni mieli tylko sile poza tym nie mieli nic (no chyba ze ich wklad w sztuke wokalna -tamtara-dej :D )

    OdpowiedzUsuń